با شروع رسمی درگیری‌های نظامی میان ایران و رژیم صهیونیستی، یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها برای باشگاه‌های ایرانی، سرنوشت قراردادهای بازیکنان و مربیان خارجی است. آیا این افراد می‌توانند از ایران بروند؟ آیا قراردادشان را فسخ کنند؟ و آیا باشگاه‌ها در این وضعیت می‌توانند جذب جدید داشته باشند؟🔻 فسخ قرارداد بازیکن یا مربی خارجی فعلی؟بر اساس مقررات فیفا، صرف آغاز جنگ به معنای مجوز خودکار برای فسخ یک‌طرفه قرارداد نیست. با این حال، در شرایط فعلی، اثبات خطر جانی برای بازیکن یا مربی خارجی، کاملاً امکان‌پذیر است؛ به‌ویژه که مستنداتی از هشدارهای رسمی، حملات موشکی یا خطر برای جان اتباع خارجی موجود است.همچنین اگر شرایط جنگی ادامه‌دار شود، فیفا به‌طور قطع وارد عمل خواهد شد و ممکن است مانند پرونده اوکراین، شرایط قوه قاهره (Force Majeure) اعلام کند و مجوز فسخ یک‌طرفه بدهد.اما در حال حاضر و علی الخصوص با اتمام زودهنگام درگیری ها و در نبود چنین تصمیمی از سوی فیفا، فسخ خودسرانه همچنان می‌تواند منجر به شکایت باشگاه ایرانی و صدور محرومیت یا جریمه برای بازیکن یا مربی شود.🔻 جذب بازیکن یا مربی جدید در شرایط جنگی؟بر خلاف تصور عمومی، هیچ مانع حقوقی برای جذب بازیکنان و مربیان خارجی جدید وجود ندارد، به‌شرطی که خود آن فرد با علم به شرایط منطقه، تصمیم آگاهانه‌ای برای امضای قرارداد بگیرد.حتی فیفا نیز اجازه می‌دهد بندهایی در قرارداد گنجانده شود که در آن، بازیکن یا مربی به‌طور شفاف اعلام کند:«با اطلاع از وضعیت سیاسی–امنیتی منطقه، این قرارداد را امضا می‌کند و صرف وقوع شرایط جنگی، مجوز فسخ یک‌طرفه تلقی نخواهد شد.»✅ البته این بند باید منصفانه باشد. یعنی نباید به‌گونه‌ای نوشته شود که حق طبیعی فرد برای ترک محیط ناامن یا حفاظت از جان خود را سلب کند. فیفا بندهایی را که به نوعی ایجاد بردگی قراردادی کنند، بی‌اعتبار می‌داند.بنابراین چنین شرطی باید تنها در مورد شرایط عمومی باشد، نه خطر جانی مستقیم و مستند.📌 در مجموع، گرچه شرایط فعلی ایران در جذب بازیکن خارجی آسان نیست، اما از منظر حقوقی و مقررات فیفا، هم ادامه قراردادهای موجود و هم عقد قراردادهای جدید، با لحاظ جوانب حقوقی، ممکن است.باشگاه‌های ایرانی بهتر است از مشاوران حقوقی مسلط بر مقررات فیفا در این زمینه استفاده کنند تا هم امنیت قراردادها حفظ شود و هم از بروز خسارات مالی آینده جلوگیری گردد.عادل عابدجوی
پاسخ به مهم‌ترین سوال حقوقی فوتبال ایران
